Column Juridisch:

Wet DBA in de ijskast

Na aanhoudende kritiek, heeft het kabinet de handhaving van de Wet Deregulering beoordeling arbeidsrelaties (Wet DBA) uitgesteld tot 1 januari 2018. Het doel van de wet is het aanpakken van schijnzelfstandigheid, maar de laatste maanden gaat het in de media vooral over het negatieve neveneffect dat zzp’ers en opdrachtgevers worden belemmerd in hun ondernemerschap.

Het probleem met de Wet DBA speelt al het hele kalenderjaar. Na vele maanden onrust en onzekerheid, luidt de voorlopige conclusie dat de Wet DBA in de praktijk niet werkt. De reden is dat opdrachtgevers en zzp’ers zelf de arbeidsrelatie moeten beoordelen. Doorgaans gebeurt dat vooraf, dus voordat de werkzaamheden aanvangen. Daar sta je dan als ondernemer, maar ook als juridische leek. Want hoe weet je of de arbeidsrelatie die je aangaat (hoofdzakelijk) de kenmerken vertoont van een arbeidsovereenkomst of van een overeenkomst van opdracht? Dit is in de praktijk niet altijd ‘zwart-wit’, er zijn veel ‘grijze’ grensgevallen. In ieder geval is de naam van de overeenkomst niet per definitie leidend. Er zijn meerdere criteria – het belangrijkste criterium is min of meer de ‘gezagsverhouding’ – die in de praktijk bepalen hoe de arbeidsrelatie juridisch gekwalificeerd moet worden. Zelfs voor juristen is dit niet altijd even duidelijk, het is vaak voer voor discussie en er is al heel wat over geprocedeerd.

Naheffingen

Ook al is het de bedoeling van partijen om geen dienstverband aan te gaan, dan toch kan achteraf blijken dat de belastingdienst de arbeidsrelatie wel als zodanig beoordeelt, waardoor de zzp’er fiscaal gezien ineens tóch werknemer blijkt te zijn. Gevolg: de opdrachtgever, die volgens de belastingdienst dan dus als werkgever wordt gezien, dient (alsnog) loonbelasting en sociale premies af te dragen. Naast naheffingen kunnen ook boetes worden opgelegd. Dat kan in de papieren lopen. Sterker nog: de continuïteit van (kleinere) ondernemingen zou daarmee in gevaar kunnen komen. Ondernemers voelen het spreekwoordelijke zwaard van Damocles.

Om er zeker van te zijn dat de belastingdienst de arbeidsrelatie achteraf niet als dienstverband kwalificeert, kan voorafgaand aan de samenwerking de beoogde overeenkomst van opdracht ter toetsing aan de belastingdienst worden voorgelegd. De belastingdienst heeft begin 2016 een aantal modelovereenkomsten beschikbaar gesteld, die in de praktijk nader kunnen worden ‘ingekleurd’ voor verschillende branches en beroepsgroepen. Omdat met name opdrachtgevers als de dood zijn dat de zelfstandige opdrachtnemer toch (fiscaal) als werknemer wordt gekwalificeerd, zijn in de afgelopen maanden massaal overeenkomsten van opdracht – in totaal al meer dan 4000! – aan de belastingdienst voorgelegd ter toetsing. U voelt ’m al aankomen: de belastingdienst kan de stroom met geen mogelijkheid goed verwerken op korte termijn, waardoor opdrachtgevers en -nemers met een knagend gevoel van onzekerheid blijven zitten over de fiscale status van hun samenwerking. Of hun gewenste samenwerking, want huiverig geworden door alle onzekerheid, zijn veel ondernemers dit jaar terughoudend gebleken met het inhuren van zzp’ers.

Conclusie

Opdrachtgever en opdrachtnemer kunnen nog zo de bedoeling hebben om geen dienstverband aan te gaan, maar vanwege het ‘grijze’ beoordelingsgebied, kan de belastingdienst daar achteraf anders over denken. Door deze (aanhoudende) onzekerheid, liepen al veel zzp’ers in het afgelopen jaar opdrachten mis, omdat opdrachtgevers huiverig zijn voor fiscale naheffingen en boetes. Omdat de belastingdienst de massale stroom van ter toetsing voorgelegde overeenkomsten van opdracht niet aankan, is nu voor een tijdelijke oplossing gekozen. Komend jaar, tot ten minste 2018, zal de belastingdienst de Wet DBA niet gaan handhaven. Een halfslachtige maatregel, want het probleem wordt vooruit geschoven. Maar laten we hopen dat hierdoor – voor in ieder geval komend jaar – de markt voor zelfstandigen weer aantrekt!

stijn
Stijn Maas
Leeftijd: 38
Bedrijf: Allied Advocaten
Functie: Advocaat/Partner
Specialisatie: Arbeidsrecht
Ondernemers: “Kunnen mij altijd vrijblijvend bellen. Hoe benader ik klanten? Ik geloof in een persoonlijke benadering en een goede en duurzame samenwerking met klanten. Niet een kantoor staat u bij, maar de mens en advocaat Stijn Maas. Zoals ik mens ben, ben ik ook als advocaat: no nonsens en down-to-earth. Laagdrempelig en praktisch.”
Motto: “Als specialist arbeidsrecht bied ik praktisch, betaalbaar en laagdrempelig arbeidsrechtadvies voor particulier en MKB-ondernemers, zodat de arbeidsrechtadvocatuur voor een bredere groep mensen bereikbaar wordt. Dit doe ik met mijn unique selling points: een brede blik, betaalbaar en betrokken.”
smaas@alliedadvocaten.nl
Neem contact op

Wilt u ons een bericht sturen? Wij nemen z.s.m. contact met u op.

0